"Cengiz Han'ın Sarayı bulundu" adlı "CNN Türk" kaynaklı habere daha ilk paragrafta takılıp kaldım. Cengiz Han, "Efsanevi Moğol savaşçı ve lider"
sözcükleriyle takdim ediliyordu.
Bazı tarihçiler onun Türk olduğunu iddia etmişler. Bu şüpheli bir yaklaşım.
O dönemde Türk ve Moğol Kavimleri öyle iç içe geçmiş ki kim Türk kim
Moğol, DNA testi bile bulamaz aslını...
Kendisinde CNN'in belirttiği vasıfların olduğunu da biliyoruz.
Biliyoruz ama onun asıl ünvanının imparator olduğu da bir gerçek. Oluşturduğu imparatorluk o kadar büyüktü ki fethedilen birçok devlet ve imparatorluğun toprakları da onun içindeydi.
Örneklemeye kalksak bir çırpıda Kin [Çin], Uygur , Karluk , Merkit,
Harzemşah ülkelerini sayabiliriz. Harzemşah Devleti o devrin en büyük dünya imparatorluğuydu. Hem de içinde bir çok eski imparatorluğun topraklarını barındıracak kadar. Eskilerin âlemşümul, cihanşümul dedikleri bir devletti Harzemşah. Hani, bugün evrensel dediğimiz cinsten.
Bir göz önüne getirsek... Dev bir ülke!
"Sonuçta; Cengiz'in Orduları karşısında ülkesini kaybeden Harzemşahlıların elinde kala kala, bir tek İran kalıyor." Bu benim değil, eski tarihçilerin sözü...
"Kala kala İran."
Sanki küçük bir İstanbul Semti'nden söz eder gibi!
CNN'e göreyse yalnız savaşçı bir lider.
Bunların arasında büyük bir çelişki yok mu?
CNN'deki haberci dostlar, o devrin Moğolcasıyla Çingiz veya Çinggiş denilen Cengiz'i, batılı bir yüz olmadığı için biraz ihmal etmiş gibiler. Belki de tarihi konulara ilgi duymayan bir kardeşimize tercüme ettirilen yabancı kaynaklı bir haberi, kalite kontrolünden geçirmeden yayınladılar.
Cengiz İmparatorluğu'nun yüzde biri kadar olmayan batılı devletlere,
imparatorluk yakıştırması yapılırken böyle bir gerçeği bilerek ya da
bilmeyerek değersizleştirmek!.. Bu, en azından tarihe karşı haksızlık değil mi?
Ona, eli kanlı ya da zalim diyebiliriz. Tümüyle doğru.
Orduları da acımasız bir ölüm makinesi!
Yalnız şurda durup bir soluklanmak gerek.
Orta Asya'daki göçebe bir kavimden çıkıp dev bir dünya imparatorluğu oluşturmak kaç babayiğidin harcı...
Orta Asya'nın; onun getirdiği bazı yasalar ve dünya görüşü sonunda uygarlık sıçraması yaptığı ve bunların bizlere kadar yansıdığı bir yana atılabilir mi? Bildiğim kadarıyla devletlere esin kaynağı olan ordu teşkilatlanmasında da rol üstlenmiş. Hani on, elli, yüz, bin, on bin kişilik kıtalar var ya. İşte onlardan on bin kişilik kıtalar onun eseriymiş. O, on bin kişilik kıtalarına "Tuman" demiş.
Bizse tumanın, tümenleşmiş halini sevmişiz.
Kurduğu imparatorluğun, onun ölümünden sonra da devam eden fetihler nedeniyle ulaştığı büyüklüğe, tarihin hiçbir devrinde hiçbir imparatorluğun ulaşamadığı bilinen bir gerçek.
Hiçbir derken, Roma, Osmanlı, Britanya'yı unuttuğum sanılmasın.
Yiğidi öldürelim ama Kiziroğlu'yla Köroğlu'nun birbirlerine yaptıkları gibi hakkını verelim.
Cengiz, bir keçe çadırdan dünya imparatorluğuna yükselen Timuçin'in
öyküsüdür. Herkese nasip olmaz!
Yadsımayalım...
Günay Tulun
İlk Yayınlandığı Yerler
Yazarlar ve Ozanlar
Türk Edebiyatı
Kent Haber
Edirne P.
İlk Yayın Tarihi
28.10.2004
Bak Şu Bizim Cengiz'e [Günay Tulun]
