Ve Huzurlarınızda; Tiwanaku! "KAYIP KITALAR KİTABI 10" [Günay Tulun]

"KAYIP KITALAR SERİSİ 10"
Konuyla ilgili bir hayli bilgi sahibi olduk. İyi de o günlerin bilim çevrelerinde bu kadar patırtı koparıp, bugün neredeyse kimseler tarafından anılmayan, bu kentin bu önemli buluşun adı neymiş? 
Önceki sayfalarda söz ettiğimi sanıyordum ama konunun insanı sarıp sarmalayan keskin gizemi karşısında atlamışım bunu… Şu an yazıyor ve ilk harfiyle son iki harfine dikkat edin diyorum: Tiwanaku!..
Lütfen sözünü ettiğim o Tiwanaku'yu ya da içindeki üç harfi, yani "Tku" harflerini de alıp; az önce bir kenara koyduğunuz, sözcüklerin yanına oturtun.
Her üçü de ses çıkarmadan dursunlar orada…


Bölgeye çok sonraları gelen halklardan olan Aymarálıların dilinde, "Ortadaki Taş" anlamına gelen Tiwanaku'yu; bizler, İspanyolca Tiahuanaco, Tiahuanacu adlarıyla tanıyoruz.
Tiwanaku, Bolivya'nın; dört bin rakımlı, verimsiz topraklara sahip bir yayla kenti… Sorduğumda, kentin bugünkü nüfusunun bin kişiden de az, hatta sekiz yüz civarında olduğunu söylediler. Nüfus o kadar az ama 2000 yılında Unesco tarafından "Dünya Kültür Mirası" olarak, koruma altına alınmış.
Aslında, İnkaların bile bölgeye geldikleri o çok çok eski zamanlarda, Tiwanaku'da tek insan bulamadıkları gibi, sanki son insan orayı terk edeli aradan binlerce yıl geçmiş gibi, ıssızmış her yer.
İspanyolların, zalimlikleriyle birlikte Tiwanaku'nun başına çökmeleriyse bölgenin yaşadığı acılardan bir başkası…
O dönem Amerika'sında yaşayan halkların, sevgiyle karşıladığı ve utanmadan kendilerinin "Fatih" olduklarını iddia eden İspanyollar, aradıkları altın kent Eldorado'nun aşkına; her şeyi vahşice talan edip, insanların ve o güne kadar hiç bozulmadan yaşatılan tarihin canına okumuşlar. Sayısı asla bilinemeyecek kadar çok tarihî eser, inşaatlara malzeme yapılarak yok edilmiş.
Yine de geride kalan eserlere bakınca, o eserleri yapanların, taş işleme sanatında ve mimaride çok ileri oldukları anlaşılıyor. Güneş kentini görenler, kanımca; bu ileriliğin ne derece yüksek olduğunu dile getirecek en iyi anlatıcılar olacaktır.
Bazılarına göreyse İspanyollar o yöreye gelmeden yıllar önce, 14. yüzyılda, kent halkı bir kez daha Tiwanaku'yu terk etmiş. Bu, iğreti duran bir rivayet gibi... Suçlarını hafifletmek için yine İspanyollar tarafından yayılmaya çalışılmış bir söylenti sanki…
Tiwanaku kentindeki, bu kadar çok ve bu kadar devasa yapının inşa nedeni hâlâ anlaşılamamış. Kimi "astronomi" demiş kimi "din". Kimi de "başkent oluşu nedeniyle"…
O devasa yapıtlardan, bir sonraki sayfada söz edeceğim.
Konu sizi de sardıysa çevirmeniz gerekecek sayfayı…

Günay Tulun




   KAYIP KITALAR KİTABI" adlı serinin bir önceki yazısı "Kon-Tici Vira Cocha” ve 
beş gün sonra yayına girecek yazısı "Piramitle Piramit"i, site ana sayfasındaki
 "*YAZILAR ARŞİVİ" bölümünden seçebilirsiniz

  • ALINTI YAPMAK İÇİN

    • Yazarlarımızın makaleleri ve Sayın Günay Tulun'a ait şiirlerin, "Radyo-TV ile diğer basın ve yayın organlarında" yayım ilkesi: Önceden haber verme, eserin aslına sadık kalma, eser sahibiyle alıntının yapıldığı yer adlarını anlaşılır bir açıklıkla belirtmektir. Yayın öncesi bildirim imkânının bulunamadığı aniden gelişen durumlardaysa nezaket gereği, [sessizliginsesi.tr@gmail.com] adresine yayın sonrası bilgi gönderilmesini rica eder; tüm yayınlarınızın başarılı geçmesini dileriz.
  • ESER EKLEMEK İÇİN

    • "Sessizliğin Sesi Grubu"yla "Yazarlar ve Ozanlar Grubu"na ait tüm basılı ya da dijital yayın sayfalarında halkımızın geniş dünya ilgisine uygun olarak her türlü konuya yer verilmiştir. Yayınlanan fotoğrafların büyük bir kısmı "Kadim Okurlarımız" tarafından gönderilmiştir. Fotoğraf ve çizgi resimlerde "İlişkinlik-Telif Hakkı" konusunda tereddüt oluştuğunda bu eserleri yayından çekme hakkımız saklıdır. "Sessizliğin Sesi Grubu"yla "Yazarlar ve Ozanlar Grubu"na ait tüm gazete, dergi, site, blog gibi yayın araçlarında yayınlanan makale ve diğer yazı türleriyle fotoğraf, resim, yorum gibi her türlü eserin; üçüncü şahıs, kurum ve kuruluşlara karşı her türlü sorumluluğu, bu eserlerin sahibi olan yazar, gönderici ve ekleyicilerine aittir. "Sessizliğin Sesi Grubu"yla "Yazarlar ve Ozanlar Grubu"nun yayın organlarına kayıt edilen ya da kaydedilmek üzere gönderilen eserlerin, telif hakları konusunda problemsiz olmaları önemli ve gereklidir. Yayın Kurulu, gönderilen eserleri yayınlamaktan vazgeçebileceği gibi, dilediği yayın organlarından birinde ya da hepsinde aynı anda ya da değişik zamanlarda yayınlayabilir, yayınlamak isteyen üçüncü şahıslara, tüzel kişiliklere ve kurumlara onay verebilir ya da onlar tarafından yayınlanmasını engelleyebilir. Yalnız şu unutulmamalıdır ki bu eserler, okura saygı kuralı gereği Türkçe kurallarına uygun olmalıdır. Yazılar yayınlandıktan sonra, yazar ya da ekleyicisi; istifa, uzaklaştırılma, çıkarılma dâhil herhangi bir nedenle yazı göndermesi sonlandırılmış olsa dahi "Sessizliğin Sesi Grubu"yla "Yazarlar ve Ozanlar Grubu Yayın Kurulları"nın oy birliği içeren onay kararı olmadan eserlerinin kayıtlarımızdan ihracını isteyemez, istediği takdirde bunun reddedileceğini en baştan bilmelidir. Gönderici ve yazarlarımızın bu konuya önceden dikkat etmeleri, ileride ihtilaf doğmaması için baştan eser göndermemeleri gerekmektedir. Yayın organlarımıza ekleme yapanlar, bu konudaki sorumluluklarını okumuş ve kabul etmiş sayılacaklardır. Uzun süre yazı göndermeyen ya da yazmayı bırakan köşe yazarlarımızın o güne kadar gönderdikleri tüm yazılar "Konuk Yazarlar" bölümüne aktarılarak yeniden yazı göndermeye başladığı güne kadar köşesi kapatılır. Köşeyi kapama ya da kapatılan köşeyi açıp açmama konusunda karar sahibi, "Sessizliğin Sesi Grubu" ile "Yazarlar ve Ozanlar Grubu"dur. İhtilaf durumunda, İstanbul'un Kadıköy Mahkemeleri yetkilidir.
  • YORUM YAZMAK İÇİN

    Sayın Okurlarımız: Yorumlarınızı; Grubumuza ait "Google, Yahoo, Mynet, Hotmail, TurTc " ve diğer posta adreslerimize göndermek yerine, "Yorum bölümü açık olan sitelerimiz"deki; yorum yazmak istediğiniz yazının alt kısmında yer alan "Yorum", "Yorum Yapın", "Yorum Yaz" veya "Yorum Gönder" tuşlarını kullanarak doğrudan kaydetme olanağınız bulunmaktadır. Yazacağınız yorumlarınızın; gecikmeksizin, anında yayına girmesini dilerseniz bu yolu tercih etmenizi, saygılarımızla öneririz.

TÜM SİTEYİ DİLDEN DİLE ÇEVİRMEK İÇİN, "DİLİ SEÇİN"İ TIKLAYIN